در هر نسل، یک باشگاه اختصاصی وجود دارد که اعضای آن را کاراگردانان صاحب سبک و برند تشکیل می دهند. گرچه در طول سال ها اینکه آیا کریستوفر نولان درکنار استیون اسپیلبرگ، کوئنتین تارانتینو، جیمز کامرون و مارتین اسکورسیزی عضو این باشگاه حساب می شود یا نه، به بحث و گفتگوهای پُرحراراتی در بین سینمادوستان و خوره های باکس آفیس منجر شده است، اما همیشه استدلال هایی که برای جمع بستن نولان با نام های بالا داشته ایم بیشتر و قوی تر بوده است. درواقع با وجود سروصدای کرکننده ای که هم اکنون حول و حوش «تنت» (Tenet)، جدیدترین ساخته اش شکل گرفته است، صحبت کردن درباره ی اینکه آیا نولان عضو این باشگاه است یا نه بی معنی است. شاید بتوان درباره ی شایستگی اش برای حضور در این باشگاه بحث کرد، اما تقریبا دیگر بحثی درباره ی حضور او در بین تاثیرگذارترین فیلمسازان نسل حاضر باقی نمانده است. کافی است یک نگاه به رزومه ی او تا این لحظه بیاندازیم: هشت فیلم که در مقیاس گسترده اکران شده اند به علاوه ی دو فیلم که در جریان نخستین سال های دوران حرفه ای اش به طور محدود روی پرده ی سینماها رفتند و تحسین منتقدان را به دست آوردند. در مجموع، فیلم های نولان در آمریکای شمالی بیش از 2 میلیارد دلار و در سراسر دنیا نزدیک به 4 میلیارد و 800 میلیون دلار فروخته اند؛ رقمی که چهار برابر مجموع بودجه ی یک میلیارد و 100 میلیون دلاری آن ها حساب می شود (که تقریبا نیمی از آن خرج سه گانه ی بتمن شده است).

پوستر فیلم memento

در مقایسه باید بدانید در حالی براساس یک حساب سرانگشتی فیلم ها باید در باکس آفیس جهانی دو برابر بودجه شان بفروشند تا از لحاظ تجاری موفق حساب شوند که فیلم های نولان در مجموع بیش از چهار برابر مجموع بودجه شان فروخته اند. این نتایج نام و جایگاه نولان را به عنوان یک هنرمند پُرطرفدار در بین سینماروها و همچنین یک فیلمساز مورداعتماد و سودآور در بین استودیوها تثبیت کرده است؛ فیلمسازی که موفقیت های تجاری اش در طول سال های فعالیتش همیشه متداوم و نامتناقض بوده است. نولان در حالی امسال به سن 50 سالگی اش رسید که مشخصا تازه در نقطه ی جوانی اش به سر می برد و هنوز سال های زیادی برای ادامه دادن به تحت تاثیر قرار دادن دنیای فیلمسازی پیش رو دارد؛ چیزی که به زودی با «تنت»، جدیدترین بلاک باستر اورجینالش شروع می شود. بنابراین اکنون زمان مناسبی برای مرور کارنامه ی حرفه ای اش و نحوه ی رشد او در چارچوب باکس آفیس به عنوان یکی از بزرگ ترین بلاک باسترسازهای سینما است. همه چیز در رابطه با کریس نولان نه با مدرسه ی فیلمسازی، بلکه با استعداد خالص آغاز می شود. نولان برخلاف دانش عمیقی که از جنبه های گوناگون سینما دارد، هرگز در مدرسه ی سینما تربیت نشده است؛ در عوض، او با تمرکز روی آزمون و خطا و تحصیل سنتی و توانایی اش برای یاد گرفتن، خودش را به عنوان یک فیلمساز تربیت کرده است.

او در دوران تحصیلش در کالج دانشگاهی لندن، اولین فیلم کوتاهش را که «تارانتلا» (Tarantella) نام داشت در سال 1989 نوشت و کارگردانی کرد. سپس، او چند سال بعد فیلم کوتاه «سرقت» (Larceny) را در سال 1996 ساخت، اما فیلم کوتاه «دودلباگ» (Doodlebug) در سال 1997 و «تعقیب» (Following)، نخستین تجربه ی فیلم بلندش در سال 1998 بود که توجه ی مراسم ها و جشنواره های جوایز را به سمت او جلب کرد. او نویسندگی، تهیه کنندگی و کارگردانی هر چهار فیلم را درکنار دیگر نقش های پشت صحنه برعهده داشت. مدت کوتاهی بعد، نولان نخستین بودجه ی قابل توجه اش (9 میلیون دلار که الان اندک به نظر می رسد) و گروه بازیگران ستاره اش (گای پیرس، کری اَن ماس و جو پانتولیانو) را برای کار روی فیلم مستقل «ممنتو» (Memento) به دست آورد. این فیلم که اقتباسی از داستان کوتاهی از برادرش جاناتان نولان بود، نظر مثبت گسترده ی سینمادوستان هاردکور را جلب کرد. استودیوی نیومارکت فیلمز این فیلم را در ماه مارس سال 2001 در یازده سینما اکران کرد که به کسب 235 هزار و 488 دلار به عنوان افتتاحیه منجر شد؛ رقمی که به معنای میانگین سینما به سینمای 21 هزار و 408 دلار بود و نتیجه ی قدرتمندی برای فیلمساز ناشناخته ای که تازه در بدو تجربه اندوزی در دنیای گسترده تر فیلمسازی بود حساب می شد.

دست به یقه شدن آل پاچینو و رابین ویلیامز در بی خوابی

تعداد سینماهای نمایش دهنده ی «ممنتو» به تدریج در طول ماه های پیش رو افزایش پیدا کرد؛ تا جایی که فیلم درنهایت در 531 منطقه روی پرده رفت و در هفت آخرهفته ی متوالی (از سیزدهم آوریل 2001 تا اول ژوئن 2001) به درآمدی بیش از یک میلیون دلار دست پیدا کرد. «ممنتو» در پایان دوره ی اکرانش به 25 و نیم میلیون دلار درآمد خانگی و فقط اندکی کمتر از 40 میلیون دلار فروش جهانی دست یافت؛ نتیجه موفقیت تجاری بزرگی بود که فیلمنامه ی اورجینالش به نخستین نامزدی نولان در اسکار منتهی شد. «ممنتو» همچنین آغازگر موتیف ها و تم های تکرارشونده ای بود که در سراسر فیلم های بعدی اش تکرار شده است: از دستکاری ساختار روایی گرفته تا استفاده از عنصر زمان به عنوان ابزار خلاقانه ای برای درگیر نگه داشتن تماشاگرانش. این در حالی است که «ممنتو» با دریافت امتیاز 93 و 94 از منتقدان و کاربران سایت راتن تومیتوز همچنان در این زمینه، یکی از موفق ترین فیلم های کارنامه ی او حساب می شود. در ادامه، برادران وارنر بدون هدر دادن وقت برای هرچه زودتر همکاری با این استعداد جوان، نولان را برای نشستن روی صندلی کارگردانی «بی خوابی» که حکم بازسازی یک فیلم جنایی نروژی محصول سال 1997 را داشت استخدام کرد.


«بی خوابی» آخرین فیلم کل کارنامه ی نولان است که خود او نقشی در نگارش فیلمنامه اش نداشته است. نولان در قالب این فیلم باری دیگر فرصت همکاری با بازیگران درجه یکی مثل آل پاچینو، رابین ویلیامز و هیلاری سوانک را به دست آورده بود که آخری به تازگی به خاطر فیلم «پسرها گریه نمی کنند» (محصول سال 2000)، جایزه ی اسکار برنده شده بود. «بی خوابی» که با بودجه ی متوسط 46 میلیون دلار تهیه شده بود، در جریان آخرهفته ی «روز یادبود» در سال 2002 در آمریکای شمالی اکران شد و به افتتاحیه ی چهار روزه ی خیلی خوب 26 میلیون و 100 هزار دلار دست یافت؛ رقمی که آن را پایین تر از درآمد دومین آخرهفته ی «جنگ ستارگان: حمله ی کلون ها» (47 میلیون و 880 هزار دلار) و چهارمین آخرهفته ی «مرد عنکبوتی» (28 میلیون و 508 هزار دلار) در جایگاه سوم جدول قرار داد. «بی خوابی» یک فیلم عامه پسند و موفق از لحاظ تجاری بود که به 67 میلیون و 400 هزار دلار درآمد خانگی و 113 میلیون و 800 هزار دلار فروش جهانی دست پیدا کرد. به این ترتیب، نولان در اوایل 30 سالگی اش از هر دو شانس گل زنی اش، هر دو را گل کرده بود.

تهیه کنندگان برادران وارنر به حدی تحت تاثیر زبردستی هنری اش قرار گرفته بودند و به حدی می توانستند از لحاظ حرفه ای به او اطمینان داشته باشند که تصمیم پُرمخاطره ای را گرفتند که کمتر استودیویی در آن زمان می گرفت: آن ها سکان هدایت یکی از بزرگ ترین فرنچایزهای صنعت را به دست کسی سپردند که آن پروژه اولین فیلم پُرخرجش حساب می شد. در این نقطه ی زمانی مجموعه ی بتمن نزدیک به یک دهه پس از شکست وحشتناک هنری و تجاری «بتمن و رابین» در سال 1998 در شرایط خوبی به سر نمی برد و شعله های بلندی که با فیلم های بتمن تیم برتون، سینمای ابرقهرمانی را پُرطرفدار کرده بود فروکش کرده بود. گرچه در جریان سال های پس از «بتمن و رابین»، تلاش های متعددی برای ریبوت این آی پی صورت گرفت (از جمله فیلم دارن آرنوفسکی)، اما درنهایت این نولان و داستانی که همراه با دیوید ا س. گویر به نگارش درآورده بود، استودیو را راضی کرد که زمان و چشم انداز مناسب برای بازگرداندن شوالیه ی تاریکی به سینما فرا رسیده است. «بتمن آغاز می کند» در ماه ژوئن سال 2005 سوار بر نقدهای بسیار مثبت و بلافاصله به عنوان یک فیلم کامیک بوکی که منبع اقتباسش را جدی می گرفت و اهداف بلندپروازانه ای برای این زیرژانر تعیین می کرد اکران شد و در دل طرفداران جا باز کرد.

سکانس بتمن در محاصره خفاش ها در بتمن آغاز می کند

این فیلم کارش را با کسب 72 میلیون و 900 هزار دلار افتتاحیه ی پنج روزه آغاز کرد که گرچه در مقایسه با استانداردهای شخصی نولان موفقیت بزرگی حساب می شد، اما در مقایسه با روزهای شکوهمند این مجموعه در اواخر دهه ی 80 و اواسط دهه ی 90 عالی نبود. بالاخره نه تنها مخاطبان عادی پس از خاطرات اسفناکشان از «بتمن و رابین» باید از نو متقاعد می شدند که این یکی با قبلی فرق می کند، بلکه تبلیغات تلویزیونی بدنام این فیلم همراه با موسیقی پاپ که آن را به عنوان یک درام رُمانتیک مضحک جلوه می داد در تضاد با برداشت تیره و تاریک نولان قرار می گرفت و سیگنال های اشتباهی به مردم می فرستاد. اما تبلیغات دهان به دهان مثبت این فیلم خیلی زود به کمکش شتافت. «بتمن آغاز می کند» در دومین آخرهفته اش صدر جدول را حفظ کرد و به مدت پنج آخرهفته در بین پنج فیلم برتر جدول باقی ماند. دوام طولانی مدت فیلم درنهایت به 205 میلیون و 300 هزار دلار فروش خانگی (هشتمین فیلم پُرفروش سال) و 371 میلیون و 900 هزار دلار فروش جهانی (دهمین فیلم پُرفروش سال) منجر شد. «آغاز می کند» که با 150 میلیون دلار بودجه تهیه شده بود به آن درجه از سودآوری که نولان با فیلم های قبلی اش به دست آورده بود و با فیلم های بعدی اش به دست خواهد آورد نرسید، اما برادران وارنر با هوشمندی متوجه شد که شاید «آغاز می کند» فرنچایز بتمن را کاملا زنده نکرده باشد، اما شرایط شکوفایی آن در بلندمدت را آماده کرده است. پس، آن ها به ساخت دنباله ی آن چراغ سبز نشان دادند. اما نولان پیش از شروع کار روی اولین دنباله ی کارنامه اش، به ساخت فیلمی با بودجه ی متوسط مشغول شد: «پرستیژ»، محصول 2006.

پوستر فیلم پرستیژ

نولان با این فیلم که فیلمنامه اش را همراه با برادرش جاناتان براساس رُمان کریستوفر پریست اقتباس کرده بودند، مجددا با کریستین بیل همکاری کرد که درکنار هیو جکمن، اسکارت جوهانسون و ربکا هال، گروه بازیگران فیلم را تشکیل می دادند؛ نتیجه یک تریلر معمایی تامل برانگیز دیگر بود که این بار در دنیای شعبده بازهای قرن نوزدهمی جریان داشت. «پرستیژ» در حالی با 40 میلیون دلار بودجه تهیه شده بود که به لطف قدرت ستاره ای گروه بازیگرانش و اعتبار رو به افزایش خود نولان به درآمد افتتاحیه ی 14 میلیون و 800 هزار دلار دست یافت؛ «پرستیژ» که در ماه اکتبر اکران شد، اولین فیلم نولان بود که خارج از فصل تابستان به نمایش درمی آمد. «پرستیژ» نیز درست مثل آثار پیشین نولان دوام طولانی مدتی را در گیشه تجربه کرد، تا اولین هفته های سال 2007 در سینماها باقی ماند و درنهایت به مجموع خانگی 53 میلیون و 100 هزار دلار و فروش جهانی 109 میلیون و 700 هزار دلار دست یافت. حالا که نولان پس از «بتمن آغاز می کند»، بودجه ی لازم برای ساخت فیلم شخصی خودش را به دست آورده بود، باید مجددا روی صندلی کارگردانی یک پروژه ی استودیویی می نشست: او کار روی دنباله ی بسیار موردانتظار «بتمن آغاز می کند» را برای برادران وارنر کلید زد.

«شوالیه ی تاریکی» حتی پیش از اکرانش به لطف کمپین تبلیغاتی نامرسوم برادران وارنر که از یک سال پیش اکران فیلم آغاز شده بود، ذهن فرهنگ عامه را به خودش معطوف کرده بود. نخستین تیزر فیلم به علاوه ی کل کمپین تبلیغاتی فیلم که پیرامون جوکر هیث لجر می چرخید، آنتاگونیست فیلم را به شخصیت اصلی کمپین های تبلیغاتی وایرال فیلم تبدیل کردند. این موضوع به اضافه ی مرگ نابهنگام و تراژیک لجر به هرچه اسرارآمیزتر شدن آخرین نقش او به عنوان تبهکار نمادین تاریخ فرهنگ عامه و هرچه کنجکاوتر شدن عموم مردم برای دیدن این فیلم منجر شد. «شوالیه ی تاریکی» در بدو اکرانش با کسب 158 میلیون و 400 هزار دلار، رکورد «مرد عنکبوتی 3» (151 میلیون و 100 هزار دلار در سال 2007) را که خودش به تازگی رکورد «دزدان دریایی کاراییب» (135/6 میلیون دلار در سال 2006) شکسته بود را متلاشی کرد و رکورد بزرگ ترین افتتاحیه ی تاریخ باکس آفیس را از خود به جا گذاشت. «شوالیه ی تاریکی» اما افتتاحیه ی عظیمش را با دوام قدرتمندی که استانداردهای معمول بلاک باسترهای آن زمان را درهم شکست ادامه داد. این فیلم چهار هفته صدر جدول باکس آفیس را حفظ کرد و به مدت 10 آخرهفته در بین 10 فیلم برتر جدول باقی ماند. «شوالیه ی تاریکی» عاقبت به 533 میلیون دلار فروش خانگی و یک میلیارد و 3 میلیون دلار فروش جهانی دست یافت.

بروس وین در کنار لباس بتمن در فیلم شوالیه تاریکی

«شوالیه ی تاریکی» در حالی صدر جدول پُرفروش ترین فیلم های سال 2008 در گیشه ی خانگی و جهانی را به راحتی تصاحب کرد که پشت سر «تایتانیک» (600 میلیون و 800 هزار دلار) به دومین فیلم برتر تاریخ باکس آفیس آمریکای شمالی هم تبدیل شد و پشت سر «تایتانیک» (یک میلیارد و 850 میلیون دلار) و «ارباب حلقه ها: بازگشت پادشاه» (یک میلیارد و 140 میلیون دلار)، در جایگاه سوم پُرفروش ترین فیلم های تاریخ باکس آفیس جهانی جای گرفت. این فیلم در گیشه ی خانگی پایین تر از «اونجرز: پایان بازی» (858 میلیون دلار)، «بلک پنتر» (700 میلیون دلار)، «جنگ اینفینیتی» (678 میلیون دلار) و «اونجرز» (623 میلیون دلار) در جایگاه پنجم پُرفروش ترین فیلم های ابرقهرمانی تاریخ و در گیشه ی جهانی هم بالاتر از «مرد عنکبوتی 3» (894 میلیون دلار) و پایین تر از «شوالیه ی تاریکی برمی خیزد» (یک میلیارد و 82 میلیون دلار) در رده ی دوازدهم پُرفروش ترین فیلم های ابرقهرمانی قرار دارد و همچنان پُرفروش ترین فیلم تاریخ برادران وارنر در گیشه ی آمریکای شمالی حساب می شود. «شوالیه ی تاریکی» هشت نامزدی اسکار دریافت کرد و دوتا از آن ها را برنده شد که یکی از آن ها اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای هیث لجر بود. نولان مجددا از ساخت فیلم های فرنچایزی فاصله گرفت تا روی نخستین پروژه ی اورجینال پُرخرجش کار کند: «اینسپشن».

پوستر فیلم اینسپشن

گرچه این فیلم با وجود بودجه ی 160 میلیون دلاری اش و ماهیت غیراقتباسی اش ریسک تجاری بزرگی به نظر می رسید، اما خیلی زود نگرانی ها با گردهمایی گروه بازیگران ستاره اش به رهبری لئوناردو دی کاپریو فروکش کرد؛ دی کاپریویی که درست مثل نولان در بدو ورود به دوران اوج بازیگری اش بود و یکی از قابل اعتمادترین و سودآورترین سوپراستارهای باکس آفیس حساب می شد (و کماکان می شود). همکاری او با مارتین اسکورسیزی در جریان دهه ی 2000 جایگاه او را به بازیگری که حضور در هر فیلمی، علاقه ی مخاطبان متنوع و گسترده ای را به آن فیلم جلب می کرد ارتقا داده بود.  اولین تیزر پُرراز و رمز فیلم که یک سال پیش از اکرانش پخش شد به علاوه ی استفاده از نام ستارگان و کارگردانش که حالا پس از غوغای «شوالیه ی تاریکی» به خداونگار جدید ن ردهای فرهنگ عامه صعود کرده بود، باعث شدند «اینسپشن» به سوژه ی محافل بحث و گفتگوی سینمایی تبدیل شود؛ گرچه هیچکس هیچ سرنخی درباره ی اینکه «اینسپشن» چه چیزی است نداشت، اما این جلوی آن ها را از گمانه زنی درباره ی آن نمی گرفت؛ چیزی که معمولا در رابطه با فیلم های اورجینال اتفاق نمی افتد. «اینسپشن» به عنوان نتیجه ی طوفان تمام عیار نولان، دی کاپریو، کمپین تبلیغاتی هوشمندانه ی برادران وارنر و فیلمنامه ی تامل برانگیزش که در هزارتوی پرپیچ و خم رویاها جریان داشت، همزمان به یک بلاک باستر پاپ کورنی و یک سینمای ساختارشکنانه تبدیل شد.

«اینسپشن» کارش را با افتتاحیه ی قوی 62 میلیون و 800 هزار دلار در ماه ژوئیه 2010 آغاز کرد؛ رقمی که آن را پشت سر «آواتار» (77 میلیون دلار) در جایگاه دوم بهترین افتتاحیه ی فیلم های علمی تخیلی اورجینال قرار می داد. «اینسپشن» درنهایت به رقم شگفت انگیز 292 میلیون و 600 هزار دلار فروش خانگی و 828 میلیون و 300 هزار دلار فروش جهانی دست یافت که کماکان پشت سر «آواتار» و «تایتانیک» پُرفروش ترین فیلم اورجینال سینما حساب می شود. این فیلم پشت سر پنج فیلم فرنچایزی، در رده ی ششم پُرفروش ترین فیلم گیشه ی خانگی در سال 2010 و پشت سر «داستان اسباب بازی 3»، «آلیس در سرزمین عجایب» و «هری پاتر و یادگاران مرگبار قسمت اول» در رده ی چهارم پُرفروش ترین فیلم های گیشه ی جهانی در سال 2010 قرار گرفت؛ به این ترتیب، «اینسپشن» ثابت کرد که نولان بدون کمک بتمن نیز قادر به کشیدن مخاطبان بین المللی به سینماها است. «اینسپشن» که نامزد هشت جایزه ی اسکار شده بود (که شامل بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه ی اورجینال نیز می شد)، پنج اسکار در بخش های فنی برنده شد. نولان پس از به حقیقت تبدیل کردن یکی دیگر از پروژه های شخصی اش، دوباره برای به سرانجام رساندن سه گانه ی «شوالیه ی تاریکی» به فرنچایزسازی برگشت.

مبارزه تن به تن بتمن و بین در شوالیه تاریکی برمی خیزد

انتظارات تماشاگران از لحظه ای که «شوالیه ی تاریکی» با پایان بندی غافلگیرکننده اش به پایان رسید، در حال اوج گرفتن بود. پس از اینکه این مجموعه تیم بازیگرانش را با افزودن آن هاتاوی، تام هاردی و جوزف گوردون لویت گسترش داد، طبیعتا طرفداران هاردکور و سینماروهای کژوآل برای سر در آوردن از اینکه «شوالیه ی تاریکی برمی خیزد» چگونه این سه گانه را (مخصوصا بدون جوکر لجر) به پایان می رساند، آرام و قرار نداشتند. قطار هایپ یکی از موردانتظارترین دنباله های تاریخ سینما با تیزری که همراه با آخرین فیلم «هری پاتر» در تابستان 2011 پخش شد یک سال پیش از اکران فیلم به راه افتاد؛ سپس یک کلیپ آیمکس دیگر که شامل سکانس سرقت هواپیمای بـین در آغاز فیلم می شد، در دسامبر همان سال همراه با «مأموریت غیرممکن: پروتکل شبح» پخش شد. «برمی خیزد» نمایشش را با افتتاحیه ی درخشان 160 میلیون و 900 هزار دلار در ماه ژوئیه 2012 آغاز کرد؛ رقمی که پشت سر فینال «هری پاتر» (169 میلیون و 200 هزار دلار) و «اونجرز» (207 میلیون و 438 هزار دلار)، سومین افتتاحیه ی برتر تاریخ حساب می شد. اما همزمان در جایگاه نخست بزرگ ترین افتتاحیه ی فیلم های غیرسه بعدی جای می گرفت.

پوستر فیلم میان ستاره ای

گرچه «برمی خیزد» از لحاظ هنری و تجاری به دستاوردهای بزرگی رسید، اما دوامش به اندازه ی دو فیلم قبلی مجموعه قوی نبود تا این فیلم با کسب 448 میلیون و 100 هزار دلار در خانه و یک میلیارد و 82 میلیون دلار در دنیا به پایان اکرانش برسد. با اینکه «برمی خیزد» کارش را با کسب 30 میلیون و 600 هزار دلار درآمد پیش نمایش های نیمه شب جمعه، فوق العاده قوی آغاز کرد (رده ی دوم بزرگ ترین درآمد نیمه شب پشت سر فینال «هری پاتر» در آن زمان) و با اینکه تحلیلگران افتتاحیه ی 198 میلیونی اش را پیش بینی کرده بودند، اما حادثه ی تیراندازی در یک سالن سینما در شهر آورورای ایالت کلورادوی ایالات متحده تاثیر قابل توجه ای روی ادامه ی اکران فیلم گذاشت و باکس آفیس تابستان آن سال به دلیل ترس مردم از جرایم مشابه کاهش پیدا کرد. «برمی خیزد» کارش را پشت سر «اونجرز» (623 میلیون و 300 هزار دلار) به عنوان پُرفروش ترین فیلم باکس آفیس سال 2012 و پشت سر «اونجرز» (یک میلیارد و 500 میلیون دلار) و «اسکای فال» (یک میلیارد و 110 میلیون دلار) در رده ی سوم پُرفروش ترین فیلم های گیشه ی جهانی سال 2012 به پایان رساند. این فیلم در زمان اکرانش نهمین فیلم پُرفروش تاریخ باکس آفیس حساب می شد.

حالا که سه گانه ی «شوالیه ی تاریکی» تکمیل شده بود، نولان در حالی نام پُراعتبارش را به فیلم های بعدی دی سی قرض می داد (مثل ریبوت «مرد پولادین» توسط زک اسنایدر) که تمام تمرکزش را روی پروژه های اورجینال خودش گذاشت. اگرچه «مرد پولادین» و «بتمن علیه سوپرمن» فاقد ویژگی های مثبت تحسین شده ی سه گانه ی بتمن نولان بودند، اما به وضوح مشخص بود که برادران وارنر برای ریبوت آی پی سوپرمن از رویکرد واقع گرایانه و تیره و تاریک بتمن های نولان الهام گرفته بود. تجربه ی کارگردانی بعدی نولان حکم یک پروژه ی به ارث رسیده را داشت؛ برادرش جاناتان یک داستان علمی تخیلی طراحی کرده بود تا استیون اسپیلبرگ کارگردانی اش کند، اما پس از اینکه اسپیلبرگ از ساخت آن منصرف شد، کریستوفر جایگزینش شد و فیلمنامه را درکنار برادرش بازنویسی کرد؛ «میان ستاره ای» که در نوامبر 2014 اکران شد، به نخستین فیلم نولان که در فصل تعطیلات کریسمس اکران می شد تبدیل شد. این فیلم همچنین حکم نخستین همکاری او با فیلم بردار جدیدش هویت ون هویتما را داشت. «میان ستاره ای» به عنوان بلاک باستر بعدی کارگردان سه گانه ی «شوالیه ی تاریکی» و «اینسپشن» تبلیغات شد؛ یکی از آن تاکتیک های تبلیغاتی که استودیوهای اندکی می توانند برای تبلیغات بلاک باسترهایشان از آن استفاده کنند، اما نولان شایستگی استفاده از آن را به دست آورده بود.

Dunkirk

این نکته به علاوه ی متیو مک کانهی در اولین نقش مهمش پس از برنده شدن اسکار با «باشگاه دالاس بایرز»، آن هاتاوی پس از اسکارش با «بینوایان» و جسیکا چستین به گروه بازیگران قدرتمندی تبدیل شد که بی تاثیر نبودند. «میان ستاره ای» کارش را با افتتاحیه ی درخشان 47 و نیم میلیون دلار آغاز کرد تا به یک شروع موفقیت آمیز دیگر برای فیلمی که به جز استعدادهای پشت و جلوی دوربین، به هیچ آی پی و برند شناخته شده ای وابسته نبود تبدیل شود. منتقدان اما به اندازه ی فیلم های قبلی نولان با «میان ستاره ای» مهربان نبودند. چیزی که به دریافت میانگین امتیاز متوسط 72 در راتن تومیتوز منجر شد. سینماروها اما مثل همیشه ارتباط بیشتری با این فیلم برقرار کردند که نتیجه اش در میانگین امتیاز قوی تر مخاطبان (85) در راتن تومیتوز دیده می شود. این فیلم در جریان فصل تعطیلات کریسمس در سینماها دوام آورد تا درنهایت به 188 میلیون دلار فروش خانگی و 677 و نیم میلیون دلار فروش جهانی از 165 میلیون دلار بودجه دست پیدا کند؛ رقمی که آن را پشت سر «اینسپشن»، به پُرفروش تین فیلم اورجینال کارنامه ی نولان تبدیل کرد. «میان ستاره ای» در آن سال در رده ی شانزدهم پُرفروش ترین فیلم های گیشه ی خانگی و پشت سر «تک تیرانداز آمریکایی» (350/1 میلیون دلار) و انیمیشن «بیگ هیرو 6» (222 و نیم میلیون دلار) در رده ی سوم پُرفروش ترین فیلم های اورجینال آن سال جای گرفت.


همچنین، این فیلم در حالی دهمین فیلم پُرفروش گیشه ی جهانی سال 2014 بود که صدر جدول پُرفروش ترین فیلم های اورجینال دنیا را در اختیار داشت. «میان ستاره ای» با کسب 20 و نیم میلیون دلار افتتاحیه از 574 سینمای آیمکس، رکورد قبلی که متعلق به «هانگر گیمز: آتش گرفتن» (17/1 میلیون دلار) بود را شکست. این فیلم کارش را با 41 میلیون و 700 هزار دلار افتتاحیه در بازار چین شروع کرد که بزرگ ترین افتتاحیه ی نولان در چین و پشت سر «هابیت: نبرد پنج ارتش» (49/5 میلیون دلار) و «حاشیه ی اقیانوس آرام» (45/2 میلیون دلار)، سومین افتتاحیه ی برتر برادران وارنر در چین بود. نولان اما برای فیلم بعدی اش از دورافتاده ترین نقاط کهکشان، به سمت جنگ جهانی دوم تغییر مسیر داد؛ در بین تمام ریسک هایی که او در طول دوران حرفه ای اش کرده است، شاید «دانکرک»، ریسکی ترینشان بود. البته که نولان در این نقطه از زندگی حرفه ای اش برای خودش به یک برند پولساز تبدیل شده بود، اما او با انتخاب زیرژانری که خیلی وقت است که دیگر پولسازترین زیرژانر باکس آفیس نیست و گروه بازیگران ناشناخته، چالش تازه ای برای خودش درست کرده بود؛ ماشین تبلیغات فیلم از یک سال پیش از اکرانش با پخش یک سکانس آیمکس قبل از «روگ وان: داستانی از جنگ ستارگان» (پُرفروش ترین فیلم سال) در دسامبر 2016 آغاز به کار کرد.

«دانکرک» با وجود اینکه فاقد دی کاپریو، کریستین بیل یا مک کانهی بود، اما در بدو ورود به 50 و نیم میلیون دلار افتتاحیه ی خانگی دست یافت که برابر با افتتاحیه های «میان ستاره ای» و «اینسپشن» بود. رقمی که پشت سر «کاپیتان آمریکا: اولین انتقام جو» (62/1 میلیون دلار) و «بندر پرل» (59/1 میلیون دلار)، سومین افتتاحیه ی بزرگ فیلم های جنگ جهانی دوم حساب می شد. «دانکرک» به عنوان یک بلاک باستر منحصربه فرد در قلب تابستان، دو آخرهفته در صدر جدول باقی ماند و به مدت 9 هفته در بین 10 فیلم برتر باکس آفیس دوام آورد. «دانکرک» در پایان دوره ی اکرانش به 188 میلیون و 100 هزار دلار فروش خانگی و 525 میلیون و 300 هزار دلار فروش جهانی دست یافته بود. گرچه این ارقام آن را در رده ی چهاردهم و نوزدهم گیشه ی خانگی و جهانی قرار می دهد، اما فقط به خاطر اینکه مجبور به رقابت با مُشتی از فیلم های فرنچایزی و ستاره محور بود. درواقع «دانکرک» در بین فیلم های کاملا اورجینال سال 2017، پشت سر «کوکو» (209 میلیون و 700 هزار دلار) در رده ی دوم پُرفروش ترین فیلم های اورجینال گیشه ی خانگی قرار گرفت و پشت سر «کوکو» (807 میلیون دلار) و «بچه رئیس» (528 میلیون دلار)، سومین فیلم اورجینال پُرفروش گیشه ی جهانی بود. دوازده فیلم نولان که شامل فیلم های کوتاهش نیز می شوند تاکنون در مجموع 4 میلیارد و 708 میلیون دلار فروخته اند که آن را یک پله پایین تر از دیوید یتس (5 میلیارد و 992 میلیون دلار با هشت فیلم) در رده ی نهم پُرفروش ترین کارگردانان دنیا قرار می دهد. جهت اطلاع استیون اسپیلبرگ جایگاه نخست این فهرست را با مجموع 10 میلیارد و 548 میلیون دلار از 36 فیلم در اختیار دارد. حالا نوبت «تنت» است تا آمار نولان را بهبود ببخشد.

رده بندی فیلم های کریستوفر نولان براساس درآمد جهانی



ردیف فیلم درآمد خانگی درآمد جهانی سال اکران 1 شوالیه ی تاریکی برمی خیزد 448 میلیون و 139 هزار دلار یک میلیارد و 82 میلیون دلار 2012 2 شوالیه ی تاریکی 533 میلیون و 720 هزار دلار یک میلیارد دلار 2008 3 اینسپشن 292 میلیون و 576 هزار دلار 834 میلیون و 791 هزار دلار 2010 4 میان ستاره ای 188 میلیون دلار 654 میلیون و 467 هزار دلار 2014 5 دانکرک 190 میلیون دلار 520 میلیون و 155 هزار دلار 2017 6 بتمن آغاز می کند 205 میلیون و 343 هزار دلار 359 میلیون دلار 2005 7 بی خوابی 67 میلیون و 263 هزار دلار 113 میلیون و 622 هزار دلار 2002 8 پرستیژ 53 میلیون دلار 104 میلیون و 407 هزار دلار 2006 9 ممنتو 25 میلیون و 544 هزار دلار 39 میلیون و 723 هزار دلار 2001 10 تعقیب 48 هزار و 482 دلار 240 هزار و 495 دلار 1999

رابرت پتینسون در نقش بروس وین در فیلم The Batman / بتمن

ویژگی برتر «بتمن» که به نفع موفقیتش در گیشه خواهد بود چیست

در مراسم «دی سی فن دُم» که اکثرا پُر از نمایش های هیجان انگیز از فیلم ها و بازی های آینده ی کامیک های دی سی بود، تریلر ریبوت «بتمن» (The Batman) به کارگردانی مت ریوز با اختلاف تسلی بخش ترین و دلگرم کننده ترینشان بود؛ دنیای بتمن، تبهکاران و متعلقاتش در حالی پس از برداشت کج و کوله ی زک اسنایدر، جوکر افتضاح «جوخه ی انتحار» و گاتهام پُر عیب و ایراد تاد فیلیپس با بی هویتی و سرگردانی دست وپنجه نرم می کردند که بالاخره با این تریلر به نظر می رسد که به شرایط میزان و متمرکزی که به آن نیاز داشت بازگشته است؛ تریلری که نوید فیلمی را می دهد که نه مثل «بتمن علیه سوپرمن» پُرمدعا است و نه مثل «جوکر» تصنعی؛ دنیای فیلم در همین تریلر دو دقیقه ای آن قدر قابل لمس است که انگار این دنیا پیش از اینکه از وجودش با خبر شده باشیم وجود داشته است و حالا ما فرصت پیدا کرده ایم بُرشی از آن را ببینیم. اما مهم ترین نکته ای که می توان از این تریلر برداشت کرد این است که چقدر این فیلم در تضاد با یک بلاک باستر ابرقهرمانی مرسوم قرار می گیرد. این حرف به این معنی نیست که وقتی «بتمن» در اکتبر 2021 اکران شود، پول زیادی به دست نخواهد آورد، اما به این معنی است که ظاهرا فیلم مت ریوز قرار است به همان چیزی تبدیل شود که طرفداران از دهه ی 90 تاکنون برای دیدن چیزی شبیه به آن لحظه شماری می کردند: یک فیلم بتمن محور که خودش را به عنوان حماسی ترین و بزرگ ترین فیلم ابرقهرمانی پیرامونش تبلیغات نمی کند.


تریلر فیلم در نگاه اول همچون ترکیبی از «بتمن آغاز می کند» و «زودیاک» یا حتی «اره» به نظر می رسد؛ اینکه آیا بتمن رابرت پتینسون درنهایت با درجه بندی سنی بزرگسالانه یا کودک پسندانه عرضه خواهد شد فعلا نامشخص است، اما چیزی که می دانیم این است که اگر مت ریوز بتواند همان خشونت پُرتنش و بی رحمانه ای که از او در «ظهور سیاره ی میمون ها» و «جنگ برای سیاره ی میمون ها» دیده بودیم را در «بتمن» هم اجرا کند قادر خواهد بود در عین حفظ جنبه ی بزرگسالانه ی فیلم و روایت همان داستانی که می خواهد، در قلمروی درجه سنی کودک پسندانه باقی بماند. همچنین داستان این فیلم که از قرار معلوم حول و حوش یک قاتل سریالی که قتل هایش با فساد سیستماتیک گاتهام ارتباط دارد می چرخد، به این معنی است که «بتمن» قرار است به همان فیلم کاراگاهی خیابانی و جمع و جوری که خیلی از طرفداران خیال پردازی آن را می کردند تبدیل شود؛ یا به عبارت دیگر، فیلم مت ریوز بیش از یک فیلم بتمن محور باشد، همچون یک فیلم عادی به نظر می رسد که از قضا بتمن، شخصیت اصلی اش است. فیلم های بتمن در بین سال های 1989 تا 1997 حکم «جنگ ستارگان » ها و «جیمز باند» های زمان خودشان را داشتند؛ آن ها از لحاظ مقیاس و اندازه بزرگ ترین بلاک باسترهای زمان خودشان بودند و فراهم کننده ی سطحی از هیجان ها و زرق و برق های سینمایی بودند که مخاطبان نمونه اش را در جای دیگری پیدا نمی کردند.

بنابراین وقتی بتمن مجددا با «بتمن آغاز می کند» به سینما بازگشت، این مجموعه باید زخم های باقی مانده از «بتمن و رابین»، پُرهرج و مرج ترین و رنگارنگ ترین و در نتیجه منفورترین فیلم مجموعه را ترمیم می کرد. «بتمن آغاز می کند» اما با وجود تحسین یک صدای طرفداران و منتقدان، به فقط 371 میلیون دلار فروش جهانی از 150 میلیون دلار بودجه دست یافت. اگرچه «شوالیه ی تاریکی» با کسب یک میلیارد و 4 میلیون دلار  از 180 میلیون دلار بودجه (که شامل 533 میلیون دلار فروش خانگی، دومین فیلم برتر گیشه ی خانگی)، به یکی از آن دنباله هایی که پتانسیل های مجموعه را شکوفا کرد تبدیل شد، اما فقط به خاطر اینکه مقیاس «شوالیه ی تاریکی» بزرگ تر از قسمت قبل شده بود. شاید «شوالیه ی تاریکی» و «شوالیه ی تاریکی برمی خیزد» در مقایسه با فیلم های ابرقهرمانی دور و اطرافشان واقع گرایانه تر و جمع و جورتر بودند، اما همزمان از ابعاد غول آسایی بهره می بردند (از سکانس کله معلق شدن کامیون هجده چرخ تا سکانس سرقت هواپیما). این در حالی است که بزرگ ترین سکانس اکشنی که در تریلر «بتمن» جدید دیدیم، کتک خوردن یکی از اراذل و اوباش به دست رابرت پتینسون بود.

حالا سوالی که سرنوشت «بتمن» جدید در گیشه به آن بستگی دارد این است که آیا مقیاس کوچک این فیلم به خاطر اعتمادبه نفس بیش از اندازه ی برادران وارنر به این آی پی به معنی تکرار درآمد نه چندان عالی «بتمن آغاز می کند» خواهد بود یا اینکه تصمیم برادران وارنر برای ساخت یک فیلم بتمن محور غیربلاک باستری باتوجه به اشباع شدن طرفداران با بتمن های بلاک باستری با استقبال بهتری مواجه خواهد شد حداقل یک فیلم وجود دارد که ثابت می کند مقیاس کوچک تر بتمن مت ریوز در مقایسه با بتمن های قبلی به ویژگی برتر آن برای موفقیت در گیشه تبدیل خواهد شد: «جوکر». شاید مهم ترین فاکتور تعیین کننده در موفقیت بی سابقه ی «جوکر» (منهای اینکه این فیلم مجهز به مشهوترین تبهکار فرهنگ عامه است) این بود که این فیلم عملکردی شبیه به «ونوم» (یک فیلم کامیک بوکی جریان اصلی)، «ستاره ای متولد می شود» (یک رویداد سینمایی برای بزرگسالان) و «هالووین 2018» (یک فیلم ترسناک بزرگسالانه) داشت. این فیلم بهترین ویژگی ها، نقاط قوت و مزیت های سه فیلم تجاری کاملا متفاوت را درون یک فیلم واحد مخلوط کرده بود و در نتیجه به گزینه ی ایده آلی برای مخاطبان هر سه نوع فیلم تبدیل شده بود.

پوستر قرمز و سیاه فیلم بتمن

اول از همه، «جوکر» به فیلم کامیک بوکی بزرگ فصل تبدیل شده بود. وقتی سونی در سال 2018 تصمیم گرفت تا «ونوم» را با درجه بندی سنی کودک پسندانه منتشر کند، در حالی این تصمیم از لحاظ هنری به فیلم آسیب می زد که از لحاظ تجاری، تصمیم هوشمندانه ای بود. از آنجایی که اکثر رقبای «ونوم» از جمله «ستاره ای متولد می شود»، «هالووین» و «بوهمین رپسدی»، بزرگسالانه بودند، یکی از دلایلی که باعث شد این فیلم بعد از افتتاحیه ی 80 میلیون دلاری اش سقوط نکند و به فیلم با دوام تری در مقایسه با «لوگان» (229 میلیون از 88 میلیون افتتاحیه)، «آن» (327 میلیون از 123 میلیون افتتاحیه) و «ددپول 2» (318 میلیون از 125 و نیم میلیون افتتاحیه) تبدیل شود، درجه بندی سنی کودک پسندانه اش بود. اگر آن فیلم که با نقدهای بسیار ضعیف اما استقبال گسترده ی عموم مردم مواجه شده بود، با درجه بندی سنی بزرگسالانه عرضه می شد، به یکی دیگر از فیلم های بزرگسالانه ی فصل پیش از کریسمس تبدیل می شد، اما درجه بندی سنی کودک پسندانه اش باعث شد تا «ونوم» در دو ماه اول پاییز 2018 در جایگاه منحصربه فردی در مقایسه با بزرگ ترین فیلم های اطرافش قرار بگیرد. «ونوم» تا زمان اکران «آکوآمن» در اواخر دسامبر 2018 به تنها گزینه ی مردم در زمینه ی بلاک باسترهای مرسوم تبدیل شده بود. نتیجه اش کسب 213 میلیون دلار فروش خانگی و 854 میلیون دلار فروش جهانی از 90 میلیون دلار بودجه بود.

اما همزمان «جوکر» به شکلی که یادآور «ستاره ای متولد می شود» است نیز حکم فیلم بزرگسالانه ی برتر فصل را هم داشت. برادران وارنر تصمیم گرفت تا «ستاره ای متولد می شود» را همزمان با «ونوم» اکران کند؛ چون آن ها می دانستند اگرچه «ستاره ای» می تواند افتتاحیه ی کمتری در مقایسه با «ونوم» داشته باشد، اما می تواند این کمبود را در طولانی مدت جبران کند. فیلم بردلی کوپر و لیدی گاگا با نقدهای قوی، ایجاد سروصدا در فصل جوایز و جایگاهش به عنوان یکی از بزرگ ترین مدعیان اسکار، کارش را با 44 میلیون دلار افتتاحیه شروع کرد و رفت تا به 215 میلیون دلار فروش خانگی و 424 میلیون دلار فروش جهانی از 40 میلیون دلار بودجه دست پیدا کند. «ستاره ای» به مدت یک ماه جایگاهش به عنوان گزینه ی اول سینماروهای بزرگسال را حفظ کرد، تا اینکه «بوهمین رپسدی» از راه رسید و بعد از افتتاحیه ی 51 میلیونی اش، 216 میلیون دلار در خانه و 905 میلیون دلار در دنیا فروخت. اما «جوکر» علاوه بر «ونوم» و «ستاره ای»، حکم «هالووین 2018» را هم داشت. دو هفته بعد از اینکه «ونوم» و «ستاره ای»، موتور ماه اکتبر را با سروصدا روشن کردند و یک هفته بعد از اینکه «نخستین انسان» (First Man) به محض اکران با کله سقوط کرد، «هالووین» اکرانش را با 77 میلیون دلار افتتاحیه آغاز کرد و رفت تا به 159 میلیون دلار فروش خانگی و 256 میلیون دلار فروش جهانی برسد.

Joker

تا اینجا هیچ اتفاق غافلگیرکننده ای نیافتاد، اما فیلم اسلشر بزرگسالانه ی 10 میلیون دلاری یونیورسال به گونه ای بر فصل هالووین فرمانروایی کرد که وحشت «هالووین می کُشد» باعث شد تا لاینزگیت زمان اکران دنباله ی «اره»، ساخته ی کریس راک را به تابستان منتقل کند (قبل از اینکه شیوع کرونا، اکرانش را به سال 2021 عقب بیاندازد). در فصلی که از کمبود یک فیلم ترسناک مرسوم رنج می برد، چیز دیگری می تواند جای آن را بگیرد. اتفاقی که نمونه اش را در سال 2013 با «جاذبه» دیدیم؛ اگرچه فیلم آلفونسو کوآرون از لحاظ فنی در ژانر وحشت جای نمی گیرد، اما این فیلم که به تلاش دلهره آور فضانوردی برای دوام آوردن در فضای خالی خارج از زمین می پرداخت آن قدر ترسناک بود که بتواند جای خالی یک فیلم ترسناک مرسوم را پُر کند. نتیجه آخرین بلاک باستر لایو اکشن اورجینال بزرگ سینما بود که به 274 میلیون دلار فروش خانگی و 723 میلیون دلار فروش جهانی از 100 میلیون دلار بودجه دست یافت. حالا «جوکر» در اکتبر سال 2019 به حلول دوباره ی «جاذبه» تبدیل شده بود. اکتبر 2018 به طرز غیرمعمولی ماه پُرباری بود. یک بلاک باستر مرسوم در قالب «ونوم»، یک رویداد سینمایی برای بزرگسالان در قالب «ستاره ای متولد می شود» و یک فیلم ترسناک پُرسروصدا در قالب «هالووین». این سه فیلم که در مجموع با 140 میلیون دلار بودجه تهیه شده بودند، در مجموع به یک میلیارد و 534 میلیون دلار فروش کردند.

چیزی که «جوکر» را به فیلم جالبی تبدیل کرده بود این است که این فیلم به گزینه ی اول سینماروها در هر سه دسته تبدیل شده بود. «جوکر» یک فیلم بزرگسالانه ی نسبتا ترسناک است که مورد توجه ی عموم طرفداران فیلم های کامیک بوکی قرار گرفته است. «جوکر» در حالی حکم «ستاره ای متولد می شود» و «دختر گم شده» را داشت که همزمان در جایگاه «هالووین» و «آنابل» هم جای می گرفت. «جوکر» یک فیلم کامیک بوکی برای کسانی که فیلم های کامیک بوکی دوست ندارند، یک درام بزرگسالانه برای مخاطبانی که در حالت عادی به تماشای درام های بزرگسالانه نمی روند و یک فیلم ترسناک برای کسانی که به دنبال فیلم ترسناک در فصل هالووین 2019 می گشتند بود. اگرچه معلوم نیست که این شرایط تصادفی دقیقا به همین شکل برای «بتمن» هم اتفاق بیافتد، اما چیزی که «بتمن» از آن بهره می برد همان چیزی است که موفق ترین فیلم های ابرقهرمانی سال های اخیر به آن مجهز هستند: آن ها فیلم های چندژانری هستند؛ به همان اندازه که ابرقهرمانی هستند، به همان اندازه هم در چارچوب یک ژانر دیگر جای می گیرند و در دورانی که مردم فقط برای دیدن فیلم های ابرقهرمانی به سینما می روند، چندژانری بودن فیلم های ابرقهرمانی باعث شده است که مردم با یک تیر دو نشان بزنند؛ هم بزرگ ترین فیلم ابرقهرمانی روز را ببینند و هم فیلمی در یک ژانر متفاوت.

پنگوئن با بازی کالین فارل در زیر باران در فیلم The Batman / بتمن

به بیان دیگر، فیلم های ابرقهرمانی راه و روش دوام آوردن در طولانی مدت را کشف کرده اند: تغییر دادن ظاهر و ساختارشان به شکل ژانرهای دیگر؛ بنابراین تا وقتی «لوگان» به عنوان یک وسترن ابرقهرمانی وجود دارد، کسی به دیدن فیلم های وسترن خالص نمی رود؛ تا وقتی جوکر به عنوان یک درام روانشناسانه وجود دارد، کسی به دیدن «تو هرگز واقعا اینجا نبودی» نمی رود؛ تا وقتی «کاپیتان آمریکا: سرباز زمستان» هست، جک رایان ها و جان کلارک هایی که «سرباز زمستان» با الهام از آن ها ساخته شده بود در قالب سریال سر از سرویس های استریمینگ در می آورند؛ تا وقتی که «نگهبانان کهکشان» وجود دارد، ریبوت «استار ترک» اهمیتش را از دست می دهد. فیلم های ماجرایی اساطیری توسط «آکوآمن» ها و «واندر وومن» ها تصاحب شده اند و کمدی رُمانتیک ها هم توسط «ددپول». بنابراین نه تنها خیلی از مخاطبانی که در حالت عادی اهمیتی به «بتمن» نمی دهند برای دیدن تریلر قاتل سریالی محور دیوید فینچرگونه شان به تماشای این فیلم خواهند رفت، بلکه احتمالا «بتمن» به بهترین فیلم سینمایی جنایی قاتل سریالی محوری که از زمان «زودیاک» یا «اره 6» داشته ایم تبدیل خواهد شد.


خیلی جالب است که با گذشت زمان، سینما و مخاطبان به حدی با اشباع سرسام آور بلاک باسترهای پُرزرق و برق پُرخرجی که زمانی کمیاب بودند به ستوه آمده اند که اکنون «بتمن» جدید نه به خاطر ماهیت بلاک باستری اش، بلکه دقیقا به خاطر ماهیت غیربلاک باستری اش هیجان انگیز به نظر می رسد. تریلر بتمن مت ریوز، این فیلم را به عنوان بزرگ ترین فیلم سال یا حتی بزرگ ترین فیلم پسا-تابستان/پیش از کریسمس معرفی نمی کند، بلکه آن را به عنوان یک تریلر قاتل سریال محور باکیفیت که حالا از قضا شامل بتمن و کاراکترهای مکمل دنیای او نیز می شود تبلیغات می کند؛ حرکت استراتژیکی که با یک تیر دو نشان می زند؛ هم برداشت نامرسوم و جدیدی از کاراکتر سابقه داری که مسئول معرفی بلاک باسترهای پرخرج مُدرن است حساب می شود و هم با کمرنگ کردن عناصر ابرقهرمانی و مقیاس غول آسای آشنای فیلم های هم تیروطایفه اش، خودش را به عنوان یک تجربه ی منحصربه فرد در بین بلاک باسترهای ابرقهرمانی سنتی تر معرفی می کند. خصوصیت برتری که در صورتی که محصول نهایی در حد چیزی که در این تریلر دیدیم عالی باشد، هم دل مان را به دست خواهد آورد و هم جیب های برادران وارنر را پُر از اسکناس خواهد کرد.