تقریبا همهٔ ما افرادی را می شناسیم که همیشه نگران میزان کلسترول خونشان هستند. لزوما افزایش کلسترول در سنین بالا اتفاق نمی افتد. اما قطعا هرقدر در سنین پایین تر سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید، با افزایش سن شرایط بهتری خواهید داشت. به تغییرات کوچکی فکر کنید که می توانید در حال حاضر انجام دهید تا باعث تغییرات بزرگ در آینده شود. درست مثل قطاری که مسیرش را به آرامی تغییر می دهد و درنتیجه تغییر بزرگی در مقصد نهایی آن اتفاق می افتد. این مثال در ابتلا به کلسترول بالا هم صادق است. اما کلسترول خون چقدر باید باشد در این مقاله با کلسترول خون نرمال، مقدار مناسب آن بر اساس سن و روش های کنترل و کاهش کلسترول آشنا می شوید. پس این مطلب مفید را از دست ندهید.


آنچه در این مقاله می خوانید:
کلسترول چیست| کلسترول در بزرگ سالان | جدول کلسترول برای بزرگ سالان | کلسترول خون نرمال در کودکان | تغییر سبک زندگی | چند پیشنهاد دوستانه

کلسترول چیست

کلسترول خون چقدر باید باشد

کلسترول نوعی مادۀ چربی است که کبد آن را می سازد. در غذاهای خاصی هم کلسترول وجود دارد. بدن شما برای عملکرد مناسب به مقداری کلسترول نیاز دارد.

اما مقدار زیاد کلسترول نوع بد (LDL) در جریان خون می تواند در دیوارۀ رگ خونی رسوب کند و موجب انسداد عروق شود. درنتیجه با کم شدن جریان خون به سمت قلب یا مغز، شما را در معرض حمله قلبی و سکته مغزی قرار می دهد. همچنین کلسترول بالا خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

میزان «کلسترول کل» شما، درواقع همۀ مقدار کلسترولی است که در خون شما یافت می شود و شامل موارد زیر است:


لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)؛
لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)؛
تری گلیسیرید.

به نوع LDL کلسترول بد هم گفته می شود، زیرا رگ های خونی شما را مسدود می کند. LDL خطر بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

نوع HDL به عنوان کلسترول خوب در نظر گرفته می شود، زیرا شما را از خطر بیماری های قلبی حفظ می کند. هرقدر کلسترول خوب شما بیشتر باشد، بهتر است.

درنهایت، کلسترول کل شامل تعدادی تری گلیسیرید است: نوع دیگری از چربی که می تواند در بدن تجمع کند و به عنوان بلوک های کلسترول در نظر گرفته می شود.

مقادیر زیاد تری گلیسیرید و میزان کم HDL خطر بیماری قلبی را افزایش می دهد.

کلسترول در بزرگ سالان

از 20سالگی سطح کلسترول می تواند شروع به افزایش کند. به همین دلیل تمام بزرگ سالان باید بعد از این سن هر 4 تا 6 سال یک بار، کلسترول خود را بررسی کنند.

همان طور که سن بالا می رود، میزان کلسترول هم رو به افزایش می رود. مردان بیشتر از زنان در معرض کلسترول بالا هستند. بااین حال خطر ابتلا در خانم ها با ورود به دوران یائسگی افزایش می یابد.

برای افراد مبتلا به کلسترول بالا و سایر عوامل خطرساز قلبی مثل دیابت، دادن آزمایش با دفعات بیشتری توصیه می شود.


جدول کلسترول خون نرمال برای بزرگ سالان

این جدول بر اساس دستورالعمل سال 2018 دربارهٔ مدیریت کلسترول خون در مجلۀ دانشکدۀ قلب آمریکا به چاپ رسیده است. این جدول میزان قابل قبول، خط مرزی و میزان زیاد کلسترول برای بزرگ سالان را نشان می دهد.

تمام مقادیر برحسب میلی گرم بر دسی لیتر و بر اساس قند خون ناشتا گزارش شده است (علامت اختصاری «n/a» در این جدول یعنی «موجود نیست»):


 

کلسترول کلی

 

کلسترول HDL

کلسترول LDL

تری گلیسیرید

خوب

 

کمتر از 200 (اما هرچه پایین تر بهتر)  

ایده ئال 60 یا بیشتر است؛ 40 یا بیشتر برای مردان و 50 یا بیشتر برای زنان قابل قبول است.

کمتر از 100؛ در صورت وجود بیماری عروق کرونری زیر 70 کمتر از 149؛

ایده ئال کمتر از 100

خط مرزی تا مقدار متوسط

200 تا 239

n/a

130 تا 159

150 تا 199

بالا

 

240 یا بیشتر

60 یا بیشتر

 

160 یا بیشتر؛ 190 خیلی بالا در نظر گرفته می شود.

 

200 یا بیشتر؛ 500 خیلی بالا در نظر گرفته می شود.  

پایین

 

n/a

کمتر از 40

n/a

n/a



کلسترول خون نرمال در کودکان

کودکانی که از نظر جسمی فعال هستند، رژیم غذایی سالم دارند، اضافه وزن و سابقهٔ خانوادگی کلسترول بالا ندارند، کمتر در معرض خطر ابتلا به کلسترول بالا هستند.

توصیه می شود که همهٔ کودکان بین 9 تا 11سالگی و بار دیگر بین 17 تا 21سالگی کلسترول خون خود را بررسی کنند.

جدول زیر میزان کلسترول خون نرمال توصیه شده برای کودکان است:


کلسترول کلی

 

کلسترول HDL

 

کلسترول LDL

تری گلیسیرید

 

خوب

 

170 یا کمتر

بیشتر از 45

کمتر از 110

 

کمتر از 75 در کودکان بین 0 تا 9 سال؛ کمتر از 90 در کودکان بین 10 تا 19 سال

 

 

مرزی

 

170 تا 199

40 تا 45

110 تا 129

 

75 تا 99 در کودکان 0 تا 9 سال؛ 90 تا 129 در کودکان 10 تا 19 سال

 

 

بالا

 

200 یا بیشتر

n/a

130 یا بیشتر

 

100 یا بیشتر در کودکان 0 تا 9 سال؛ 130 یا بیشتر در کودکان 10 تا 19 سال

 

 

پایین

 

n/a

کمتر از 40

n/a

n/a



تغییر سبک زندگی

خبر خوب این است که تغییر سبک زندگی در کاهش کلسترول خون شما مؤثر است. این تغییرات بسیار ساده هستند و در هر سنی قابل انجام است. در ادامه به چند مورد اشاره می شود:

ورزش کنید

فعالیت جسمی می تواند به کاهش وزن و بالا بردن کلسترول HDL کمک کند. حداقل 5 بار در هفته و به مدت 30 تا 60 دقیقه در روز، ورزش قلبی ـ عروقی ملایم مثل دوچرخه سواری، دوی آهسته، شنا و رقص انجام دهید.

فیبر بیشتری بخورید

سعی کنید فیبر بیشتر را به رژیم غذایی تان اضافه کنید؛ برای مثال نان سفید و پاستا را با غلات کامل جایگزین کنید.

چربی های سالم بخورید

چربی های سالم شامل موارد زیر است:



روغن زیتون؛

آووکادو؛
آجیل های خاص.

تمام این موارد چربی هایی هستند که کلسترول LDL شما را بالا نمی برند.

مصرف کلسترول را محدود کنید

مقدار غذاهای اشباع شده با چربی زیاد مثل موارد زیر را کاهش دهید:



پنیر؛

شیر پرچرب؛
گوشت قرمز پرچرب.

سیگار را ترک کنید

تأثیر سیگار بر کلسترول نرمال خون - کلسترول خون چقدر باید باشد

سیگار کشیدن میزان کلسترول HDL را کاهش می دهد. اگر سیگاری هستید، ترک آن به شما کمک می کند تا بتوانید میزان کلسترول خونتان را بهتر مدیریت کنید.

به یاد داشته باشید که افراد باهم متفاوت هستند. سابقۀ خانوادگی و ابتلا به بیماری های دیگری مثل دیابت یا چاقی می تواند در به خطرافتادن شما نقش داشته باشد.

در مورد میزان کلسترول خونتان و مقداری که باید باشد، با پزشک مشورت کنید.

نکتۀ مهم این است که باید در تمام طول زندگی، سطح کلسترول نرمالی داشته باشید.

این تصور غلط وجود دارد که مردم در جوانی لازم نیست کنترل جدی روی کلسترول شان داشته باشند و فقط در سنین بالا باید دست به کار شوند؛ اما موضوع این است که دیگر در این زمان پلاک ها (رسوبات چربی در رگ ها) از قبل ساخته شده است.

الکل مصرف نکنید

مصرف الکل می تواند چربی تری گلیسیرید در جریان خون را افزایش دهد. تری گلیسیرید باعث فشار خون بالا و فیبریلاسیون دهلیزی می شود.

وزن تان را کم کنید

کم کردن وزن اضافی بدن می تواند به کمتر شدن میزان کلسترول خون شما کمک کند.

در ادامه به چند نکته درمورد کاهش وزن اشاره می کنیم:


سعی کنید از رژیم غذایی سالم استفاده کنید و بر کنترل سهم هر مادهٔ غذایی تمرکز کنید؛
سعی کنید پروتئین بدون چربی، غلات کامل، میوه ها و سبزیجات را انتخاب کنید؛
سعی کنید چربی های ناسالم، غذاهای فراوری شده و میان وعده های قندی را محدود کنید؛
سعی کنید فعالیت جسمی بیشتری در هفته داشته باشید تا کالری بیشتری بسوزانید. به این ترتیب، میزان کالری دریافتی شما کمتر از مقداری است که می سوزانید.

چند پیشنهاد دوستانه

دوست عزیز! خوش حالیم که به فکر سلامتی خودتان هستید. اگر کلسترول بالایی دارید، قطعا توجه به نکات این مقاله و توصیۀ پزشکتان می تواند در بهبود شما مؤثر باشد.

اگر فرد سالمی هستید، ورزش و رژیم غذایی سالم را جزئی از برنامهٔ روزمرهٔ خود قرار دهید تا از این نعمت بزرگ حفاظت کنید.

از شما بابت انتخاب این مقاله برای مطالعه، متشکریم. امیدواریم آن را با عزیزانتان در میان بگذارید. به یاد داشته باشید که نظر و پیشنهاد شما باعث دلگرمی ماست. در قسمت دیدگاه، منتظر نظرات شما هستیم.