آشنایی با قوانین ترکیب بندی در عکاسی

شما حتی در صورتی که گران قیمت ترین و بهترین دوربین های هزل بلاد را هم داشته باشید، در صورتی که اصول ترکیب بندی عکس را بلد نباشید، عکسی که می گیرید فقط یک تصویر ساده خواهد بود. در عین حال می توانید با استفاده از ترکیب بندی در عکاسی، با یک گوشی با عمر ده سال عکس های هنری خیلی خوبی بگیرید. به بیان دیگر این ترکیب بندی در عکاسی است که باعث خلق یک عکس می شود.

قبل از اینکه به سراغ تکنیک های ترکیب بندی در عکاسی برویم باید یک نکته را بیان کنیم. از آنجایی که عکاسی یک فرم هنری است، در واقع هیچ نوع قانونی هم برای آن وجود ندارد. بنابراین، تکنیک هایی که در ادامه معرفی می کنیم را به عنوان یک راهنما و ابزاری برای یادگیری در نظر داشته باشید. قوانین برای شکسته شدن خلق شده اند اما قبل از اینکه بتوانید قانونی را بشکنید باید بدانید که چه قوانینی وجود دارند و چرا به وجود آمده اند.

عکاسی یک هنر بصری است. با اینکه فهم هنر یک موضوع کاملا جداگانه است اما مطالعه ی هنر کلاسیک، نقاشی و عکاسی برای یادگیری اصول ترکیب بندی کمک زیادی به شما خواهد کرد. هنرمندان بیش از هزاران سال است که در حال تحقیق و مطالعه روی ترکیب بندی هستند. مطالعه تاریخ و مفاهیم هنر به شما کمک خواهد کرد به یک عکاس بهتر تبدیل شوید.

در صورتی که قرار باشد یک نکته کلی را از این تکنیک های ترکیب بندی در عکاسی یاد بگیرید، این نکته خواهد بود که باید آهسته تر عمل کنید. به عکسی که می خواهید مخاطب به آن نگاه کند فکر کنید و به حرکت چشم های آن ها فکر کنید. شما می خواهید مخاطب داخل عکس شما حرکت کند و این حرکت کمی طول بکشید. تنها چیزی که نمی خواهید این است که مخاطب به عکس شما نگاهی بیاندازد و از آن عبور کند.

12 تکنیک ترکیب بندی در عکاسی

در ادامه قوانین، نکات و روش های ترکیب بندی در عکاسی را مطالعه خواهید کرد. به یاد داشته باشید که قوانین عکاسی برای شکسته شدن خلق شده اند. همچنین به یاد داشته باشید که برخی از این مفاهیم را می توان ترکیب و با هم استفاده کرد.

قانون یک سوم

قانون یک سوم مشهورترین تکنیک برای ترکیب بندی تصاویر است و یکی از ساده ترین روش ها برای یاد دادن ترکیب بندی به عکاس های تازه کار می باشد. این تکنیک بهترین تکنیک ترکیب بندی نیست اما نقطه ی شروع خیلی خوبی است.

برای اجرای این قانون کادر تصویر خودتان را با استفاده از دو خط عمودی و دو خط افقی به 9 قسمت مساوی تقسیم کنید. این خطوط و نقاط اتصال آن ها جایی است که شما باید سوژه ها و عناصر کلیدی خودتان را روی آن ها قرار دهید.

بیشتر بخوانید : مفهوم تعادل در ترکیب بندی عکاسی

احتمالا مهم ترین نکته ای که می توان از قانون یک سوم یاد گرفت این است که نباید سوژه را دقیقا در وسط کادر تصویر قرار داد. با جایگذاری دقیق سوژه با استفاده از قانون یک سوم، شما می توانید تصویر نهایی و مسیری که مخاطب در تصویر شما طی می کند را کنترل کنید.

منحنی طلائی

منحنی طلائی نسخه ی اصلاح شده ی نسبت طلائی یا 1:1.6 است. ریاضیدان های یونانی بیش از 200 سال پیش روی این قانون تحقیق کرده اند و برخی عقیده دارند که یونانیان باستان از این قانون در معماری ساختمان هایی مثل معبد پاترنون استفاده کرده اند. همچنین این قانون در طبیعت هم در پوسته ی صدف های دریایی و یا نحوه ی چیدمان برگ درختان مشاهده می شود.

مثل قانون یک سوم می توانید با تصور منحنی طلائی روی تصاویر خودتان از این قانون استفاده کنید. خمیدگی های منحنی به سمت داخل و به طرف نقطه ی توجه مرکزی تصویر حرکت می کنند. اینگونه تصاویر در نگاه اول ممکن است خیلی پیچیده به نظر برسند اما منجر به یک عکس زیبا خواهند شد.

درست مثل قانون یک سوم در این قانون نیز سوژه جایی خارج از مرکز دقیق تصویر قرار می گیرد اما منحنی ای که به سمت سوژه حرکت می کند ما را با یک سبک ترکیب بندی جدید آشنا می کند که از اهمیت خیلی زیادی در عکاسی برخوردار است. عناصری که منحنی را ایجاد می کنند چشم های ما را به سمت سوژه هدایت می کنند.

خطوط راهنما

پس از اینکه گشتن دنبال این خطوط را آغاز کنید، متوجه می شوید که آن ها همه جا هستند. جاده ها، مسیرهای پیاده روی، خطوط ساحلی، یک رشته کوه در دوردست، تنه های عمودی درخت ها در جنگل و یا حتی دست و پای مدل هم می توانند در ترکیب بندی تصاویر در عکاسی به شما کمک کنند. پس از اینکه متوجه شوید که خطوط راهنما می توانند چشم مخاطب را هدایت کنند، به سادگی درک می کنید که حتی خطوط منحنی هم می توانند این کار را برای شما انجام دهند. خطوط راهنما یکی از تکنیک های ابتدایی ترکیب بندی در عکاسی هستند که باید آن ها را به صورت کامل یاد بگیرید.

شما باید خطوط راهنما را به شکلی در تصویر خودتان قرار دهید که چشم مخاطب را به سمت سوژه هدایت کنند. در صورتی که بدانید دقیقا به دنبال چه چیزی هستید، می توانید خطوط راهنما را همه جا مشاهده کنید.

دادن فضای حرکت به اجسام متحرک

زمانی که از اجسام و سوژه های متحرک مثل انسان ها، ماشین، هواپیما، قطار و… عکاسی می کنید، بهتر است تصاویر خودتان را به شکلی ترکیب بندی کنید که شی مورد نظر جایی برای رفتن داشته باشد. در صورتی که سوژه در حال ترک کردن کادر تصویر باشد برای بیننده سوال خواهد شد که سوژه در حال رفتن به کجا است. در صورتی که بتوانید سوژه را به شکلی کادربندی کنید که در حال ورود به تصویر باشد، می توانید با استفاده از آن یک داستان بگوئید.

یک قانون دیگر هم وجود دارد که باید به آن اشاره شود. از آنجایی که ما از راست به چپ می خوانیم، بهتر است سوژه های متحرک را هم به شکلی قرار دهیم که از سمت راست تصویر به سمت چپ آن حرکت کنند. همچنین می توانید با کاهش سرعت شاتر و ایجاد تاری ناشی از حرکت هم افکت حرکت کردن را تقویت کنید.

کراپ کردن

درست مثل کاری که در زمان ادیت تصاویر انجام می دهید، کراپ کردن به معنی برش دادن بخشی از تصویر است. هنر ترکیب بندی تماما در مورد برش دادن اجزای مختلف و جدا کردن آن ها از تصویر است. اما اطلاع از اینکه چه چیزهایی باید داخل عکس باشند و چه چیزهایی باید از آن حذف شوند یک موضوع مهم است.

عموما شما باید عناصر مزاحمی که باعث پرت شدن حواس بیننده از سوژه اصلی می شود را از تصویر حذف کنید. تابلوهای خیابانی، افراد اضافی و یا ماشین های اضافه چیزهایی هستند که باید حذف شوند. برای این کار ممکن است نیاز باشد عکاس جای خودش را تغییر دهد تا بتواند بیشتر به سوژه توجه کند.

تقارن

صحنه های متقارن می توانند باعث خلق عکس های زیبا شوند. برای مثال می توان به بازتاب بناهای تاریخی را داخل استخرهایی که در نزدیکی آن ها قرار گرفته است اشاره کرد و یا دریاچه هایی که رنگ های پائیزی را بازتاب می دهند مثال زد. همچنین معماری ها نیز سرشار از تقارن هستند. ذهن انسان به شکلی برنامه ریزی شده است که به تقارن واکنش نشان دهد و به همین خاطر تصاویری که حاوی تقارن هستند، همیشه زیبا خواهند بود.

بیشتر بخوانید : استفاده از ترکیب بندی اریب در عکاسی

در عکس های متقارن به ندرت از قانون یک سوم و یا نسبت طلائی استفاده می شود. در اکثر اوقات خط افق تصویر را به دو نیمه ی مساوی تقسیم می کند و سوژه نیز در وسط تصویر قرار می گیرد. برخی اوقات می توان این قانون را شکست اما قبل از این کار باید درک کنید که تقارن چگونه کار می کند.

عکاسی قاب در قاب

قاب ها می توانند به هر عکسی یک داستان ببخشند. منظره ی بیرون پنجره داخل یک فانوس دریایی و یا منظره ای که از بین درخت های بزرگ داخل جنگل مشخص است، چیزی بیشتر از خود عکس را برای بیننده بازگو می کنند. یکی دیگر از مثال های این نوع ترکیب بندی در عکاسی طاق هایی هستند که از میان آن ها باغ های زیبایی مشخص هستند. اجرای این مفهوم خیلی ساده است و شما می توانید آن را با تکنیک تقارن و خطوط راهنما نیز ترکیب کنید.

پیدا کردن تعادل

تصاویر باید عمق داشته باشند. این بدین معنی است که داخل هر تصویر یک پیش زمینه، پس زمینه و میان زمینه وجود دارد. سوژه می تواند داخل هر کدام از این موارد باشد اما شما باید هر سوژه را با یک سوژه ی دیگر متعادل کنید. خیلی از اوقات ساده ترین عکسی که می توانید بگیرید، یک عکس ساده از کوه ها در پس زمینه است و در اکثر اوقات نیز این قبیل عکس ها حذف می شوند.

یک روش بهتر برای عکاسی از کوه ها و تاکید روی آن ها این است که یک سوژه جالب در نزدیکی دوربین و داخل پیش زمینه پیدا کنید. برای مثال می توانید از یک نهر کوچک و یا یک درخت زیبا استفاده کنید. این موضوع مثل قانون قاب در قاب است اما در اینجا ما فقط چیزی می خواهیم که داخل پیش زمینه باشد و به تصویر ما عمق ببخشد. تمرین این تکنیک می تواند باعث شود به ترکیب بندی بهتری در عکاسی برسید.

همین قانون را می توان به صورت معکوس هم اجرا کرد. برای مثال تصور کنید داخل ساحل در حال عکاسی هستند. دریا به تنهایی هیچ عمقی به تصویر شما نمی دهد اما در صورتی که یک کشتی در دوردست قرار داشته باشد باعث جذابیت تصاویر شما خواهد شد. هچنین ابرها نیز عناصر خیلی خوبی برای افزودن جذابیت به پس زمینه هستند.

در کارهای استودیویی معمولا پس زمینه تا جای ممکن ساده نگه داشته می شود. اما باز هم چیزی داخل پس زمینه وجود دارد که نشان می دهد مدل یا سوژه ی شما داخل آسمان معلق نیست. نورپردازی پس زمینه برای جلوگیری از ایجاد تصاویر غیرجذاب و تخت خیلی ضروری است.

تعادل همیشه به رابطه ی پیش زمینه و پس زمینه اشاره نمی کند بلکه می تواند به خود سوژه ی داخل عکس هم اشاره داشته باشد. برای مثال در صورتی که یک عکس پرتره ی سرتاپا می گیرید و سوژه را روی خطوط عمودی کادر یک سوم قرار می دهید، چه چیزی روی خط دیگر کادر قرار گرفته است؟ این خط می تواند جای خوبی برای عنصری باشد که به گفتن داستان کمک می کند.

قانون اعداد فرد

قانون اعداد فرد کاربردهای خیلی زیادی دارد اما در عکاسی می تواند خیلی ساده اجرا شود. سعی کنید با استفاده از اعداد فرد همه چیز را به صورت متعادل نگه دارید. سه عدد درخت، پنج عدد آدم یا هفت عدد سنگ برخی از نمونه های این تکنیک ترکیب بندی در عکاسی هستند. هیچ چیز فنی ای اینجا وجود ندارد و تنها نکته ی فنی این است که چشم انسان به سمت اعداد منفی جذب می شود و به همین خاطر این اعداد باعث خلق ترکیب بندی جذاب تری خواهند شد.

استفاده از فضای منفی

فضای منفی در عکاسی قسمت های خالی یک عکس است. این قسمت ها ممکن است آسمان و یا آب باشد. کنترل این فضا ممکن است منجر به خلق نتایج فوق العاده ای شود. فضای منفی زیاد ممکن است احساس باز بودن و یا آزادی را در یک عکس به همراه داشته باشد و نبود فضای منفی هم باعث شلوغی متمرکز در عکس خواهد شد. تصاویری که بخش زیادی از کل کادر را اشغال می کنند تنش بیشتری به همراه دارند. البته استفاده کردن از فضای منفی یا استفاده نکردن از آن خوب یا بد نیست زیرا بسته به عکسی که می خواهید بگیرید، هر دو عکس جایگاه خاص خود را دارند.

بیشتر بخوانید : 26 نکته برای ترکیب بندی بهتر در عکاسی

تغییر محل ایستادن

تغییر موقعیت فیزیکی خودتان یکی از بهترین نکته های ترکیب بندی است. دوربین را روی زمین و یا بالای سر خودتان قرار دهید. برخی اوقات تغییر پرسپکتیو باعث تغییر کلی احساس یک عکس خواهد شد.

حرف زدن با کمک رنگ ها

رنگ موضوع خیلی مهمی است. نقاش ها و طراح های گرافیک دقت خیلی زیادی در انتخاب رنگ های مورد استفاده در نقاشی های خودشان به خرج می دهند. رنگ ها باعث بروز احساسات و واکنش های احساسی می شوند و به صورت اساسی با مخاطب ارتباط برقرار می کنند.

عکاس ها خیلی به رنگ موجود در تصاویر خودشان اهمیت نمی دهند زیرا فقط چیزی که داخل صحنه وجود دارد را به تصویر می کشند اما برخی اوقات یک صحنه به اندازه ای قابل توجه است که رنگ های آن نظر عکاس را جذب می کنند و او سعی می کند روی آن ها تاکید داشته باشد.

داشتن یک دانش کلی از رنگ کمک زیادی به شما می کند. چرخ رنگ یک ابزار استاندارد در استودیوهای طراحی گرافیک و کلاس های هنری است. این چرخ به سرعت نشان می دهد که چه رنگ هایی می توانند با هم ترکیب شوند و چه رنگ هایی نمی توانند. نرم افزارها و وبسایت های زیادی هم وجود دارند که عملکرد مشابهی دارند. با اینکه در عکاسی خیابانی و منظره ممکن است نتوانید رنگ موردنظر خودتان را انتخاب کنید، اما در عکاسی استودیویی، عکاسی از محصول و عکاسی از اشیاء بی جان تا حدودی روی رنگ ها کنترل دارید.

جمع بندی

نکات و تکنیک های ارائه شده در این مقاله فقط یک نقطه ی شروع هستند. مطمئنا چیزهای بیشتری وجود دارند که شما باید یاد بگیرید و به آن ها فکر کنید اما اکنون یک ایده کلی در مورد ترکیب بندی در عکاسی دارید. تنها روشی که می توان هر نوع فرم هنری را یاد گرفت از طریق تمرین و تکرار است. برای تمرین کردن شما باید این نکات و تکنیک ها را به یاد داشته باشید و از آن ها در زوایا و لوکیشن های مختلف استفاده کنید. در صورتی که یک قانون جواب بدهد و یا ندهد شما مطمئنا متوجه خواهید شد. این موضوع از ثبت سریع تصاویر اتفاقی که کمتر زیبا هستند و فقط حافظه را اشغال می کنند جلوگیری خواهد کرد. اکنون که می دانید ترکیب بندی در عکاسی چیست و چند نوع مختلف دارد، زمان آن رسیده است که از خانه خارج شوید و داستان خودتان را خلق کنید.

https://www.pixpa.com/blog/photography-composition-techniques