از نورپردازی با فلاش در فضای باز نترسید!

در قسمت قبلی درباره فلاش اکسترنال و تکنیک Off Camera Flash صحبت کردیم. در آن مقاله یاد گرفتیم که چطور می‌توان یک فلاش را با یک دوربین مرتبط کرد و از راه دور فلاش زد. در این قسمت به سراغ نورپردازی با فلاش در فضای باز می‌رویم. این تکنیک یکی از پرکاربردترین تکنیک‌های نورپردازی عکس‌های پرتره و عروسی است که اغلب مورد استفاده عکاسان حرفه‌ای قرار می‌گیرد. برای یادگیری صحیح این روش باید “نورپردازی با فلاش در فضای باز” را یک نوع نورپردازی دو لایه در نظر بگیرید. لایه اول نورپردازی محیط و لایه دوم نورپردازی با فلاش است که روی یکدیگر قرار می‌گیرند. در واقع باید ابتدا دوربین را برای نوردهی دقیق از آن محیط تنظیم کنید و بعد فلاش را به آن “اضافه” کنید. به این ترتیب می‌بینید که چقدر این تکنیک پیچیده با این روش ساده خواهد بود.

لایه اول: نور محیط

وقتی درباره نور محیط توضیح می‌دهم، منظورم تمام نورهایی است که در اطراف شما وجود دارد. نور خورشید، نوری که از پنجره‌ها می‌تابد، نور چراغ‌های خیابان و … همه می‌تواند نور محیط به حساب آید. در واقع نور محیط نوری است که اطراف شما را روشن کرده و می‌خواهید در عکس ثبت شوند. طبیعتاً گاهی اوقات نمی‌توانید نورهای ضعیف را در تصویر بگنجانید. مثلاً نور چراغ‌های روشنایی کنار خیابان، در زیر نور خورشید ظهر، اصلاً دیده نمی‌شوند. یا چراغ‌های خانه‌هایی که در دوردست و پس‌زمینه یک تصور قرار دارند، تنها در ساعات طلایی (نور کم آسمان در طلوع یا غروب) دیده می‌شوند. به همین دلیل است که اغلب عکاسان حرفه‌ای ترجیح می‌دهند برای ایجاد پس‌زمینه‌های زیبا در عکس‌های Off Camera Flash، در این ساعت‌ها عکاسی کنند.

اما عکاسی در غروب به کمی دقت نیاز دارد. زیرا اولاً وقتی که خورشید در حال غروب است، ممکن است زمان برایتان خیلی سریع بگذرد. این ساعت طلایی چیزی کمتر از نیم ساعت طول می‌کشد و فرصت زیادی برای تمرین ندارید. برای همین هم باید از قبل همه چیز را آماده کرده و تمرین کافی داشته باشید.

نکته دیگر اینکه هنگام عکاسی در غروب وقتی سعی می‌کنید نور آسمان به همان زیبایی که می‌بینید ثبت شود، طبیعتاً باید نوردهی را برای عکسی تاریک و تیره در نظر بگیرید. آن‌وقت تصویر خود سوژه هم به صورت سیاه و سایه‌وار (Silhouette) ثبت می‌گردد. نگران نباشید. نکته مهم همینجاست:

فلاش دوربین را خاموش کنید و دوربین را روی حالتی بگذارید که فلاش روی دوربین باز نشود (یکی از حالت‌های نوردهی دستی M یا نیمه خودکار P/A/S). ببینید وقتی می‌خواهید عکس بگیرید، دوربین چه تنظیماتی را پیشنهاد می‌دهد یا روی تنظیمات دستی، چه سرعت و دیافراگمی موجب تاریک شدن تصویر می‌گردد. این سرعت و دیافراگم را به خاطر نگاه دارید. فراموش نکنید که سرعت شاتر دوربین نباید از “سرعت سینک فلاش” بیشتر باشد که در قسمت قبلی این مقاله درباره آن صحبت کردیم. من معمولاً در این حالت سعی می‌کنم ببینم بهترین دیافراگم برای سرعت 1/160 ثانیه چقدر است؟ یعنی سرعت را روی 1/160 می‌گذارم و سعی می‌کنم دیافراگم را آن‌قدر ببندم تا دقیقاً به تصویری تیره مانند آنچه که در زیر می‌بینید برسم. این همان سرعت و دیافراگم مناسب برای لایه اول نوردهی ما، یعنی نوردهی محیط است.

لایه دوم: نورپردازی با فلاش

حالا به سراغ لایه دوم یعنی نورپردازی با فلاش می‌روم. فلاش را روشن کرده و رو به سوژه می‌گذاریم. اگر مقدار نور آن خیلی کم یا خیلی زیاد است، می‌توانیم با روش‌هایی که در مقاله قبلی گفتم، مقدار نور را کاهش دهیم. این نورپردازی به عنوان نورپردازی لایه دوم، روی نوردهی محیط در لایه اول می‌نشیند و تصویری دراماتیک و زیبا خلق می‌شود.

البته طبیعتاً، انجام این تکنیک به چند عکس تمرینی نیاز دارد تا بتوانید این لایه‌بندی را درست تنظیم کنید. حالا در نیم ساعت آینده که نور آفتاب آرام آرام محو شده و آسمان و محیط آرام آرام کم‌نورتر می‌شود،می‌توانید بدون تغییر در شدت نور فلاش یا دیافراگم، صرفاً با کاهش سرعت شاتر (از 1/160 تا 1/50 یا 1/30 ثانیه) این تاریکی را جبران کنید و هرچقدر دوست دارید عکس بگیرید. فراموش نکنید اگر از لنز‌های تله ‌زوم مانند Canon EF-S 18-135mm IS یا Nikon AF-S 18-140mm VR استفاده می‌کنید، با کاهش سرعت شاتر، بهتر است از فاصله‌های کانونی وایدتر استفاده کنید. زیرا استفاده از فاصله کانونی تله (مثلاً 100mm به بالا) احتمالاً موجب لرزش و محو‌شدگی عکس می‌شود.

در تصویر زیر می‌بینید که چطور برای ثبت این عکس از دو فلاش، برای نوردهی جلو و پشت بدن ورزشکار استفاده شده است. وقتی فلاش‌ها با زاویه زیاد از دوربین به سمت سوژه می‌تابند، تصویر زیباتری ایجاد می‌شود. به همین دلیل سعی کنید فلاش‌ها را خیلی نزدیک به خودتان قرار ندهید. البته در این تصویر، برای نرم‌تر کردن نور از یک چتر بازتابی نیز استفاده شده است. این همان وسیله‌ای است که در مقاله قبلی درباره نصب آن روی پایه متحرک صحبت کردیم.

آنچه یاد گرفتید را تمرین کنید

در اینجا مثال دیگری از نحوه نورپردازی با فلاش در فضای باز را با هم بررسی می‌کنیم. پیش‌تر درباره نوردهی با رفلکتورها توضیح دادیم. اگرچه می‌توانید برای نوردهی چهره از رفلکتور‌ها نیز استفاده کنید، اما نوردهی با فلاش این امکان را به شما می‌دهد که حتی در جایی که نور خورشید برای بازتاب وجود ندارد نیز به راحتی نوردهی کنید. در تصویر زیر می‌بینید که چطور در عکس سمت راست، دوربین براساس نور محیط تنظیم شده است. اما در تصویر سمت چپ زیر سعی شده تا تنالیته نور روی صورت دقیق باشد و به همین دلیل، زمینه از آنچه که باید، روشن‌تر شده است.

اولین کاری که باید انجام دهید این است که نور کلی تصویر را تیره‌تر کنید. این کار می‌تواند با بستن دیافراگم یا کاهش سرعت شاتر انجام شود. سپس در تصویر سمت چپ پایینی می‌بینید که چطور نور فلاش از سمت چپ به سمت سوژه تابیده است. این نور باعث روشن شدن چهره و ایجاد جلوه‌ای بعد دار روی سوژه می‌شود. سپس در تصویر سمت راست می‌بینید که چطور ورود فلاش دوم در پشت و سمت راست سوژه، باعث ایجاد نور پس زمینه زیبا در پشت آن می‌گردد. حالا این تصویر آخر را با نوردهی صحیح در تصویر سمت چپ بالایی مقایسه کنید تا تأثیر نورپردازی را بهتر درک کنید.

در تصویر زیر نیز می‌توانید نحوه چیدمان این فلاش‌ها را بهتر ببینید.

جهت‌دهی و بهینه کردن نور فلاش

تبریک می‌گویم. حالا که اصول عکاسی با تکنیک Off Camera Flash یا ” نحوه نورپردازی با فلاش در فضای باز” را یاد گرفتید و می‌توانید نورها را به خوبی بچینید، وقت آن است که از ابزارهای جانبی نوردهی با فلاش برای بهینه کردن نورها استفاده کنید.

اگر قبلاً متوجه این موضوع شده‌اید که چرا نور خورشید در روز‌هایی که هوا ابری است، نسبت به روز‌هایی که هوا آفتابی است، سایه‌های ملایم‌تر و نرم‌تری دارد، احتمالاً همه‌چیز را درباره تأثیر ابزارهای شکل‌دهنده نور می‌دانید! ما یک قانون کلی درباره لوازم جانبی نورپردازی با فلاش‌ها داریم: “هرچقدر منبع نور بزرگ‌تر باشد، نور آن ملایم‌تر است“. مثلاً نور یک فلاش کوچک (فارغ از شدت آن)، همیشه نوری تیز با سایه‌هایی تند است. اما مثلاً همین نور وقتی از میان یک رفلکتور بزرگ می‌گذرد، بسیار ملایم‌تر با سایه‌هایی بسیار نرم‌ و یکنواخت می‌شود.

بیشتر بخوانید : چرا باید در عکاسی به سایه‌ها توجه کنیم؟

دلیل استفاده از چتر‌ها، سافت‌باکس‌ها و دیگر ابزارهای شکل دهنده نور نیز همین است که بتوانند منبع نور کوچک یک فلاش را بزرگ‌تر کنند تا نورها و سایه‌ها ملایم‌تر شوند. این نرم‌تر کردن نورها، خصوصاً برای عکاسی پرتره و عروسی ضرورت زیادی دارد. این دیگر به سلیقه شما ربط دارد که به چه شیوه‌ای عکس بگیرید. اگر می‌خواهید سایه‌های تند و خشنی روی صورت سوژه ایجاد کنید، نیازی به چتر و سافت‌باکس ندارید. اما برای نورپردازی چهره کودکان و خانم‌ها، احتمالاً نیاز دارید از یک سافت‌باکس مانند Godox Speedlight SoftBox استفاده کنید. این سافت‌باکس‌ها مخصوص فلاش‌های اکسترنال ساخته شده‌ و علاوه بر وزن کم، بسیار جمع و جور و کوچک طراحی شده‌اند.

تمرین، تمرین و تمرین

حالا که یاد گرفتید چطور از فلاش‌های اکسترنال و نورپردازی در فضای باز استفاده کنید، دنیای جدیدی پر از خلاقیت‌ پیش رویتان گسترده می‌شود. اکنون شما قادرید به راحتی عکس‌هایی در حد عکاسان حرفه‌ای بگیرید و حتی از عکاسی کسب درآمد کنید. استفاده از تجهیزات دیجیتال یادگیری این شاخه از عکاسی را بسیار ساده‌تر کرده است. سال‌ها پیش، زمانی که هنوز عکاسی آنالوگ وجود داشت، یادگیری عکاسی با فلاش هم بسیار سخت‌تر و طولانی‌تر بود و هم بسیار گران تمام می‌شد. اما اکنون می‌توانید هر چقدر که دوست دارید تمرین کنید و تنها هزینه شما، شارژ کردن باطری‌های دوربین و فلاشتان خواهد بود. هرچقدر دوست دارید عکس بگیرید و در بخش نظرات درباره تجربه‌های جدیدتان برای ما بگویید.