آیا استفاده از فیلتر UV ضروری است؟

سوء تفاهم های زیادی در مورد فیلتر یو وی وجود دارد. برخی عکاس ها قسم می خورند این فیلتر برای عکاسی ضروری هستند و برخی دیگر به همان اندازه مطمئن هستند که استفاده از این فیلتر خیلی ضروری نیست و خرید آن فقط هدر دادن پول است. در برخی از فروشگاه های لوازم عکاسی، فروشنده ها اجازه نمی دهند مغازه را بدون فیلتر UV ترک کنید و در برخی دیگر حتی اگر خودتان هم درخواست کنید، شما را از خرید این فیلتر منصرف می کنند. پس واقعیت چیست؟

فیلتر یو وی چه کاربردی دارد؟

حذف نور فرابنفش

همانطور که گفته شد فیلتر UV از ورود اشعه فرابنفش به لنز جلوگیری می کند. می توان آن را یک نوع ضد آفتاب برای دوربین دانست. برخی از فیلم های دوربین های آنالوگ به نور فرابنفش حساس بودند و در صورتی که شما از فیلتر یو وی استفاده نمی کردید، با یک مه آبی روی عکس های خودتان روبرو می شدید. این موضوع در صورتی که در محیط هایی با اشعه فرابنفش زیاد مانند یک روز کاملا آفتابی یا ارتفاعات بالا عکاسی می کردید، متداول تر بود. این موضوع را می توانید در عکس پولاروید زیر مشاهده کنید.

موضوع این است که فیلم های جدید و سنسورهای دیجیتال دیگر به نور فرابنفش حساس نیستند و به گونه ای که این نور روی فیلم های قدیمی اثر می گذاشت، روی این سنسورها اثر نمی گذارد. به همین خاطر شما برای حذف نور فرابنفش دیگر نیازی به فیلتر یو وی ندارید.

حذف طیف آبی

مزیت این نوع فیلتر این است که تاثیر خیلی کمی روی نوردهی دارند و همچنین طیف آبی که به همراه نور فرابنفش ایجاد می شود را حذف می کند این موضوع باعث می شود وایت بالانس تصویر نهایی واقع گرایانه تر و بهتر باشد.

بیشتر بخوانید : فیلترهای دایره ای یا مربعی؟

رفع انکسارات رنگی

فیلتر یو وی می تواند انکسارات رنگی که در برخی لنزهای خاص دیده می شود را هم از بین ببرد. حاشیه های بنفش ناشی از انکسارات رنگی طولی فقط در شرایط خیلی خاصی رخ می دهند. البته نباید این موضوع را با حاشیه های رنگی خیلی متداول تر در انکسارات رنگی افقی اشتباه گرفت.

کارهای خلاقانه

شما می توانید از این نوع فیلتر برای کارهای خلاقانه هم استفاده کنید. شما می توانید با استفاده از وازلین و ماژیک رنگی روی این فیلترها بدون آسیب رساندن به لنز خودتان تکنیک های خلاقانه ای اعمال کنید.

محافظت از لنز

دو نوع آسیب خیلی مهم وجود دارد که با داشتن لنز UV می توانید از لنز خودتان در مقابل آن ها محافظت کنید

اول آسیب های ناشی از حمل و نقل نامناسب و یا انداختن لنز. فکر نکنم این موضوع به صورت علمی ثابت شده باشد اما با توجه به تجربه شخصی داشتن یک فیلتر UV می تواند از شکستن عنصر جلویی لنز شما جلوگیری کند. بنابراین بهتر است یک فیلتر یو وی داشته باشید تا در زمانی که لنز از دستتان می افتد، از شکستن عنصر جلویی جلوگیری کند.

آسیب دوم مربوط به ورود گرد و خاک و یا خط افتادن روی عنصر جلویی لنز است. با قرار دادن یک فیلتر روی لنز می توانید از آن محافظت کنید و به جای ورود گرد و خاک و خش افتادن روی لنز، این اتفاقات برای فیلتر می افتد.

 

یک فیلتر UV کاملا تخت است و می توانید به راحتی آن را جدا کنید. این موضوع باعث می شود راحت تر بتوانید آن را تمیز کنید. همچنین در صورتی که روی آن خط و خش بیافتد، تعویض آن خیلی ارزان تر از تعویض لنز خواهد بود.

معایب استفاده از فیلتر یو وی

از طرفی دیگر خیلی از عکاس ها ادعا می کنند که لنزها خیلی به تمیز کردن نیاز ندارند و احتمال اینکه روی آن ها خط بیافتد خیلی کم است. همچنین استفاده از فیلتر یو وی معایبی هم دارد که بهتر است بدون آن ها به عکاسی بپردازید.

بیشتر بخوانید : خلق مناظر رویایی با فیلترهای ND

پائین آوردن کیفیت تصویر

این موضوع به صورت تئوری حقیقت دارد اما به صورت عملی کاهش کیفیت تصویر به اندازه ای کم است که برخی اوقات اصلا دیده نمی شود. بنابراین باید دید که این کاهش کیفیت تصویر به صورت عملی برای شما مشهود است یا خیر!

فلر و تصاویر شبه وار

فلر و تصاویر شبه وار به دلیل بازتاب های ناخواسته و یا پراکنده شدن نور از منابع مختلف رخ خواهد داد. سطح شیشه ای تمامی عناصر لنز به اندازه سطح فیلتر ممکن است در بروز این مشکل دخیل باشند. اکثر لنزهای مدرن حداقل 15 عنصر مختلف دارند و اضافه شدن یک عنصر بیشتر (فیلتر یو وی) تفاوت خیلی زیادی ایجاد نمی کند.

من هیچوقت ندیدم که با داشتن یک فیلتر با کیفیت مقدار فلر به اندازه ای زیاد شود که با چشم غیرمسلح دیده شود.

اما در شرایط خاص استفاده از فیلتر می تواند باعث ایجاد تصاویر شبه وار شود. در برخی لنزها در زمانی که دیافراگم به صورت کامل باز باشد، نور بازتاب داده شده از سنسور به داخل لنز ممکن است از پشت فیلتر دوباره به داخل دوربین بازتاب داده شود و باعث ایجاد تصاویر شبه وار در سمت مخالف محور اپتیکال شود.

بیشتر بخوانید : فیلترهای ND متغیر یا قوی چه کاربردی دارند؟

کاهش نور

من هیچوقت ندیدم که یک فیلتر یو وی با کیفیت باعث کاهش چشمگیر نور شود. در واقع از آن جایی که فیلتر یو وی فقط یک عنصر اضافه است و خیلی از لنزهای امروزی حداقل 15 عنصر دارند، احتمال رخ دادن این اتفاق خیلی کم است.

کاهش رزولوشن

این مشکل را هم من هیچوقت در زمان استفاده از فیلترهای باکیفیت ندیده ام. اکثر فیلترهای باکیفیت یک سطح صاف اپتیکال دارند که مزاحمتی برای عبور اشعه های نور ایجاد نمی کنند. در صورتی هم که هرگونه ناهمواری اپتیکال در سطح لنز وجود داشته باشد، تاثیر آن در لنزهای خیلی تله و به خاطر تاثیر بزرگنمایی دیده می شود.